Chili pepers kweken: De kieming (2/8)

2. De kieming

Voorwaarden voor een goede kieming

De eerste uitdaging voor het succesvol kweken van chilipeperplanten is de kieming. De kieming gebeurt in ons klimaat het meest optimaal onder gecontroleerde omstandigheden. Voor het kiemen hebben peperzaadjes nood aan een continue warmte van +- 28°C in een vochtige omgeving. Ik maak gebruik van plastiek kweekbakken met een doorzichtig afsluitende kap, die geplaatst zijn in een piepschuim onderbak waarin verwarmingsdraden spiraalsgewijs zijn ingewerkt. Die verwarmingselementen sluit ik aan op het elektriciteitsnet met ertussen een thermostaat op 28°C, die bediend wordt door een sensor (voeler) die ik in mijn kweekmengeling steek.

De kweekgrond.

Het is af te raden om gewone tuingrond te gebruiken voor het starten van de chili-kweek, omwille van eventuele ziektekiemen aanwezig in de grond. Belangrijk is dat de teelaarde die je gebruikt een goede doorworteling toelaat, en dus niet te ‘dense’ of dicht is van structuur. Het is niet noodzakelijk om teelaarde te kopen die voor kiemen of stekken wordt aangeprijsd, de aankoop van een goede kweekgrond voor de moestuinier is zeker even geschikt.

Zaaien in kweekbakken

Mijn kweekbakken vul ik met een laag wit zand van ongeveer 2 cm hoogte. Vervolgens begiet ik deze zandbodem met voldoende water. Het duurt enkele minuten voor het water zich doorheen het zand heeft gespreid. Het overtallige water wat het zand niet kan absorberen, komt vanzelf boven drijven. Dat water giet ik langzaam uit de bakken zodat enkel een vochtige en vlakke zandbodem overblijft. Daarna voeg ik een laag teelaarde toe van een 4 cm hoogte. Ik druk die grond goed aan en zorg er daarbij voor dat de grond egaal ligt.

Met een liniaal of regel maak ik een rastertekening in de aarde zodat ik een soort schaakbord krijg met vierkantjes van 3 tot 4 cm. In het midden van elk vierkantje druk ik met een potloodpunt een gaatje. Hierin komen straks de zaadjes terecht. Ik gebruik slechts 1 zaadje per vierkantje omdat het kiempercentage van mijn zaden zeer hoog ligt, minimaal 9 op 10 zaden kiemen uitstekend en groeien uit tot krachtige zaailingen.

Door middel van een Excel werkblad noteer ik welke zaden ik zaai, in welke kweekbak, en op welke plaats in het raster. Op die manier hou ik perfect bij wat ik waar zaai − een precieuze oefening die ik overigens nog eens moet overdoen een kleine maand later wanneer ik de zaailingen ga verpotten.

Peperzaadjes worden ondiep gezaaid, enkele millimeters onder de oppervlakte is ideaal. De zaadjes worden toegedekt met wat rondom liggende aarde, en de kweekgrond druk ik vervolgens nogmaals aan. Tenslotte sproei ik met een verstuiver voldoende water op de teelaarde. Dan gaat de sensor/voeler erin, de thermostaat wordt aangesloten en de plastiek kap gaat erop, zodat een microklimaat ontstaat voor de kiemende en gekiemde plantjes.

Nog enkele tips voor het kiemen en de eerste groei

De meeste van mijn zaadjes kiemen op deze manier binnen de 5 dagen. Ik let er wel op dat de kweekbakken − die bij een zonneraam staan − niet te veel zonnewarmte opnemen, waardoor de temperatuur zeer hoog gaat oplopen. Zo nodig verduister ik het raam gedeeltelijk bij te veel zonlicht.

Het is mogelijk om het kiemen te bevorderen door de zaden een dag voor te weken in water, maar dat is niet echt noodzakelijk. Een andere geëxperimenteerde methode om betere kiemresultaten te behalen, is een mengeling van water en vogelpoep te maken en daarin de zaden enkele dagen te leggen, in de zonnewarmte, de zaden zullen bijgevolg beter kiemen. Dit lijken me leuke experimenten, maar met de hierboven beschreven methoden heb je zeker een uitstekend resultaat op voorwaarde dat je goede kwaliteit van zaaigoed hebt gekocht.

Belangrijk is zowel de warmte als de vochtigheidsgraad hoog en constant te houden. Bij een eerder experiment heb ik onverwarmde kweekbakken in een serre geplaatst op een composthoop wat overdag voldoende warmte bood, maar door de terugvallende nachttemperaturen in mijn onverwarmde serre vielen de kiemtijden en de kiemresultaten fel tegen. Anderzijds is het kweken van zaailingen in een serre een nog betere methode dan deze die ik zelf toepas, op voorwaarde dat de kweekbakken in de serre op dezelfde manier kunnen verwarmd worden tot 28°C en op voorwaarde dat je de serre tegen te fel zonlicht verduistert − er is kans dat de temperatuur te hoog oploopt en dat de zaailingen verbranden door een te felle lentezon.

Door ons wisselvallige klimaat hou ik er dan ook aan om de zaailingen aan een groot zonneraam te laten opgroeien. Het voordeel van de serre−methode en meteen ook het nadeel van het zonneraam is dat in de serre de lichtinval optimaal is terwijl dit aan een zonneraam veel minder het geval is. De jonge plantjes aan het zonneraam hebben dan ook de neiging om naar het licht toe te groeien, ze worden benig (‘leggy’, Engels) en dreigen omver te vallen. Vandaar dat je de jonge plantjes aan het zonneraam best eens de andere kant opdraait zodat ze zich kunnen recht zetten.

Over chilizaden

Chilizaden hebben een vrij harde celwand die ervoor zorgt dat chilis lange tijd ‘slapen’ alvorens ze onder optimale omstandigheden tot kieming kunnen komen. Dit fenomeen wordt ‘dormancy’ genoemd. Het is een verdedigingsmechanisme van chilis : ze gaan enkel kiemen wanneer ze de kans hebben om tot volle rijping van de vruchten uit te groeien. In dezelfde zin is het heter worden van chilipepers naarmate ze afrijpen ook een verdediging tegen zoogdieren. Door de grotere hitte worden ze minder gesmaakt door zoogdieren waardoor hun voortzetting gegarandeerd wordt. De hitte wordt niet gevoeld door vogels. De typische wilde variëteiten van chilipepers zijn dan ook voorbestemd tot vogelvoer : ze zijn klein en de chilipepertjes groeien rechtop, ideaal dus voor een vogel om ze te eten. En hun voortplantingsradius vergroot hierbij enorm doordat ze voorgeweekt worden en in vogelpoep verderop tot uitzaaien gebracht worden.